Trong bối cảnh Ngoại hạng Anh ngày càng cạnh tranh, điểm yếu hệ thống của Manchester City càng lộ rõ khi chiến thuật “chuyền bóng cho Erling Haaland và anh ấy sẽ ghi bàn” không còn đảm bảo kết quả. Việc Haaland tiếp tục phải gánh nhiệm vụ chính ghi bàn cho Man City — và bị vô hiệu hóa trong trận gặp Aston Villa, chấm dứt chuỗi 12 trận lập công liên tiếp — cho thấy khung chiến thuật của Pep đang đối mặt với rủi ro hệ thống nếu không có phương án phụ trợ rõ rệt.
Diễn biến chiến thuật: Villa vô hiệu hóa nguồn ghi bàn chính
Aston Villa chủ động lựa chọn kế hoạch phòng ngự chặt lên các điểm nhận bóng then chốt của City. Về tổng thể, Villa:
- phong tỏa hành lang trung tâm nơi Bernardo Silva và Kevin De Bruyne thường xuyên nhận bóng;
- gây sức ép theo lớp lên các hậu vệ biên, hạn chế khả năng chuyền dọc cho Haaland;
- tổ chức kèm người từ xa, ép Haaland phải nhận bóng ở cự ly xa khung thành và giảm các tình huống đối mặt thủ môn.
Kết quả là Haaland phải dứt điểm về vị trí của Emiliano Martinez hai lần mà không thành bàn, và Aston Villa giữ sạch lưới — trở thành đội đầu tiên làm được điều này trước City sau chín trận của Pep. Tình huống cho thấy không chỉ kỹ thuật cá nhân mà cả vị trí nhận bóng và chu trình phối hợp (link-up play) của City bị phá vỡ.
Erling Haaland chịu trọng trách ghi bàn cho Man City; đội hình đối phương tập trung vô hiệu hóa anh.
Bất cập chiến thuật: mức độ phụ thuộc và thiếu phương án B
Dữ liệu mùa này phản ánh mức độ phụ thuộc: Haaland dẫn đầu danh sách ghi bàn Ngoại hạng Anh với 11 pha lập công, trong khi chỉ có bốn đồng đội là Phil Foden, Rayan Cherki, Reijnders và Nunes có tên trong bảng điểm. Các mũi tấn công biên như Savinho và Doku chưa tạo ra đóng góp bàn thắng tương xứng. Sự lệ thuộc này làm lộ ra hai hệ quả:
- khi Haaland bị phong tỏa, hiệu suất tấn công City sụt giảm rõ rệt;
- đội thiếu luồng tấn công thứ cấp có khả năng xuyên phá hàng thủ chủ động áp sát.
So sánh lịch sử cho thấy mùa đầu tiên Haaland đến City không chỉ là anh ghi 36 bàn ở Ngoại hạng Anh (52 trên mọi đấu trường) mà đội còn có số cầu thủ thay nhau đóng góp (Foden 11, Alvarez 9, Gundogan 8, De Bruyne 7) — phân bổ bàn thắng đó giúp giảm áp lực lên một cá nhân. Hiện tại, chu kỳ phân bổ ấy đã co hẹp lại.
Những điểm chiến thuật cần điều chỉnh
Để khắc phục nguy cơ “bị gọi là đội của Haaland”, hai hướng can thiệp chiến thuật cần cân nhắc:
- Tăng tính biến hóa trong các phương án tấn công: luân chuyển vị trí giữa Foden, Alvarez và tiền vệ sáng tạo, sử dụng các tình huống chạy chỗ từ tuyến hai để kéo hậu vệ đối phương ra khỏi vị trí kèm Haaland.
- Phát triển các phương án tấn công không trực tiếp hướng tới cột 5 m: đột phá biên, các tình huống phối hợp 1-2 quanh vòng cấm và các cú sút từ tuyến hai để khai thác khoảng trống khi đối thủ tập trung kèm Haaland.
Pep đã từng bị gắn nhãn “đội của Harry Kane” khi dẫn Tottenham; rủi ro tương tự đang hiện hữu nếu City không khẩn trương tái phân bổ trách nhiệm ghi bàn.
Man City bế tắc khi Erling Haaland bị vô hiệu hóa; triển khai tấn công ít phương án dự phòng.
Tác động về mục tiêu mùa giải và hệ quả dài hạn
Hiện tại City đang trải qua giai đoạn kém hơn so với cùng thời điểm mùa trước: đội đã để mất 11 điểm và thua ba trận — mức kém nhất kể từ mùa đầu tiên của Guardiola (2016-17). Vị trí trên bảng xếp hạng (đứng thứ năm, bằng điểm với Manchester United và kém Arsenal sáu điểm) phản ánh hệ quả trực tiếp của việc thiếu độ cân bằng trong ghi bàn. Nếu không giải quyết, đội khó có thể tái khẳng định tham vọng vô địch dài hạn.
Kết luận: Man City cần nhanh chóng giảm bớt phụ thuộc vào Haaland bằng cải thiện luồng tấn công đa dạng và phân bố nhiệm vụ ghi bàn cho nhiều cá nhân. Liệu Guardiola sẽ điều chỉnh chiến thuật kịp thời để tránh lặp lại bi kịch “đội của một người”?